اگر بخواهیم در ابتدا به تعریف دیجیتال مارکتینگ بپردازیم، خواهیم گفت: به برقراری ارتباط با مخاطبین و مشتریان از طریق ابزارهای دیجیتال و الکترونیک را دیجیتال مارکتینگ می‌گویند. این بدان معنی است که دیجیتال مارکتینگ هم می‌تواند آنلاین و هم آفلاین باشد. به عبارتی بازاریابی اینترنتی معنایی همسان با دیجیتال مارکتینگ ندارد. البته برخی از متخصصین معتقدند به مرور زمان و گسترش اینترنت و کاهش قدرت ابزارهای دیجیتال مثل رادیو و تلویزیون، این دو عبارت را می توان یکسان دانست. در این مقاله به چک لیست دیجیتال مارکتینگ آنلاین میپردازیم.
دیجیتال مارکتر کیست؟
در تعریف کلی آن می توانیم بگوییم: فرد یا افرادی که با استفاده از دانش خود به بررسی و تعیین استراتژی و در نهایت بهبود دیجیتال مارکتینگ یک کسب و کار می‌پردازند. دیجیتال مارکتر می گویند.
افرادی می‌توانند دیجیتال مارکتر موفقی باشند که دارای شخصیتی پویا و یادگیرنده باشند. زیرا علم دیجیتال مارکتینگ هر روز در حال تغییر و تحول است. افرادی در آن موفق می‌شوند که پیوسته همراه جریان دیجیتال مارکتینگ حرکت کنند. مدام یاد بگیرند و از آموخته های خود در کسب و کار مربوطه استفاده کنند.
به طور کلی وظیفه اصلی دیجیتال مارکترها افزایش فروش و جذب مشتریان از طریق انجام کارهای مشخص است. در واقع دیجیتال مارکترها از طرق مختلف مانند سئو، ایمیل مارکتینگ، رسانه‌های اجتماعی، تبلیغات، بازاریابی محتوا و … به افزایش ترافیک می‌پردازند. و در نهایت این ترافیک را تبدیل به مشتریان و مشتریان را تبدیل به مشتریان وفادار میکنند.
کسب و کار اینترنتی موفق خواهد بود که پشتوانه‌ی آن تیم دیجیتال مارکتر قوی باشد. به عبارتی در هر زمینه‌ی مشخصی یک متخصص در تیم حضور فعالی داشته باشد. معمولا این متخصصان از طریق تعامل و بحث به یک نقشه راه کسب و کار اینترنتی موفق می رسند. طبیعتاً در هر گروه و تیمی وجود یک مدیر مدبر برای رهبری گروه ضروری و لازم است. مدیر دیجیتال مارکتینگ فضایی ایجاد می کند تا افراد باهوش تیم دیجیتال مارکتینگ در کنار هم برای رسیدن به یک هدف مشخص کار کنند. در زمینه‌هایی هم تصمیم نهایی با مدیر دیجیتال مارکتینگ است.
دیجیتال مارکتینگ برای تمامی کسب و کارها مفید است؟
فکر نمی‌کنم کسب و کاری باشد که از طریق بستر اینترنت به فروش بیشتر نیانجامد. کلمه فروش می تواند مجاز از برندسازی، ارائه خدمات، آگاه سازی و … با توجه به نوع کسب و کار مربوطه باشد که در نهایت به گسترش آن کسب و کار بیانجامد.
امروز سنتی‌ترین کسب و کارها نیز به بستر اینترنت ورود کرده اند و شاهد رشد قابل توجهی نیز در این کسب و کارها بوده‌ایم. شاید عجیب‌ترین موردی که در سال گذشته در کسب و کارهای اینترنتی اتفاق افتاده است. مبحث سوپرمارکت اینترنتی باشد. به جرأت می توان گفت در نزدیکی منازل مسکونی یک سوپر مارکت با فاصله بسیار کمی وجود دارد. و کسب و کار سوپر مارکت اینترنتی با هدف قراردادن افراد پرمشغله وارد کارزار شده و شاهد رونق این کسب و کار سنتی و پیش پا افتاده به شکلی جدید و جالب در شهرهای بزرگ کشور هستیم.
مزایای بازاریابی دیجیتال یا دیجیتال مارکتینگ
اگر در کسب و کاری، یک استراتژی بازاریابی دیجیتال مناسب برای رسیدن به یک هدف مشخص توسط تیمی متخصص تهیه شود. اگر بخواهیم برای رسیدن به این هدف از بازاریابی سنتی استفاده کنیم، قطعا هزینه‌های بازاریابی سنتی نسبت به بازاریابی اینترنتی بسیار بسیار بسیار بیشتر خواهد بود.
بگذارید این مبحث را کمی بیشتر توضیح دهیم. تصور کنید شما یک وب سایت یا یک کسب و کار اینترنتی دارید. اگر تنها در این وب سایت شروع به نوشتن مقاله‌های متعدد در زمینه کاری خود کنید و از طریق کانال‌های مختلف مانند شبکه‌های مجازی آن را به اشتراک بگذارید.
و فرض کنیم هیچ کار دیگری نیز نکنید! برای دو سال تمام این رویه را پیگیری کنید. ما به شما قول می‌دهیم ورودی‌های وب سایت شما بسیار زیاد خواهد بود.
ابزارهای بازاریابی دیجیتال یا دیجیتال مارکتینگ
- بازاریابی توسط موتورهای جستجو SEM
- بهینه سازی برای موتورهای جستجو SEO
- بازاریابی محتوا
- بازاریابی شبکه‌های اجتماعی
- بازاریابی درونگرا
- تبلیغات بر اساس کلیک
- اینفلوئنسر مارکتینگ
- تبلیغات بنری
- ایمیل مارکتینگ
- بازاریابی موبایلی یا موبایل مارکتینگ
- بازاریابی از طریق همکاری در فروش
- بازاریابی ویروسی دیجیتال
چک لیست دیجیتال مارکتینگ
در مقاله دیجیتال مارکتینگ چیست؟ ما به توضیح کاملتری از مفهوم دیجیتال مارکتینگ پرداختیم. در ادامه مقاله به توضیح هفت قدم در مسیر بازاریابی دیجیتال یا دیجیتال مارکتینگ میپردازیم. که اصطلاحاً به آن چک لیست دیجیتال مارکتینگ می گویند. برای رسیدن به موفقیت در زمینه دیجیتال مارکتینگ هر قدم از چک لیستی که عنوان می شود، بی اندازه حیاتی و مهم است.
۱.شناخت کسب و کار خود
شاید مهمترین مرحله در مسیر کسب و کار اینترنتی اولین مورد در چک لیست دیجیتال مارکتینگ باشد. درصد زیادی از افرادی که برای مشاوره جهت شروع یک کسب و کار اینترنتی می‌آیند. معمولاً می گویند می‌خواهم کسب و کاری مانند کسب و کار فلان برند راه بیاندازم. و زمانی که از تفاوت کسب و کاری که در ذهن دارند با کسب و کار آن برند مطرح میپرسیم، معمولاً پاسخی هوشمندانه دریافت نمیکنیم.
به عبارتی این افراد حتی برای یک ساعت به کسب و کار اینترنتی خود فکر نکردند! افرادی که نه بودجه ای به اندازه‌ی آن برندهای مطرح دارند و نه استراتژی خاصی برای نائل شدن به هدف مشخص.
متأسفانه همکاران زیادی بدون توجه به عاقبت این کسب و کارها فقط به طراحی وب سایت و طراحی اپ آنها می پردازند. تا درآمد خود را بدست آورند. ما در استاد وب قدری متفاوت عمل میکنیم و معتقدیم سود آنی برای ما ارزشمند نیست، ما بدنبال آن هستیم مشتریانی وفادار و همراه داشته باشیم.
بنابراین تمامی نقاط ضعفی که در تفکرشون راجع به کسب و کار وجود دارد را عنوان میکنیم. طبیعتاً برخی افراد با ناراحتی از شنیدن دلایل منطقی و درک شکست حتمی کسب و کاری که میخواستند آغاز کنند، جلسه را ترک میکنند. اما آنها هیچ وقت عشق و دلسوزی که در چشمها و قلبمان بود را فراموش نمیکنند.
برخی نیز با ذهنی بازتر به تغییر تفکر و ایده‌های خود می رسند. گاهی نیز حاصل همان جلسه مشاوره یافتن یک ایده خوب برای شروع یک کسب و کار خواهد بود. در نظر من شکست عموم کسب و کارهای اینترنتی، عدم شناخت درست کسب و کار است.
هویت کسب و کار
به عبارتی قبل از ورود به عرصه کسب و کارهای اینترنتی شما باید یک هویت از تمامیت کسب و کار اینترنتی خود بسازید. این هویت باید کاملاً مشخص و شفاف باشد. راحت ترین راه جهت شفاف سازی یک موضوع، طرح یک سری سؤالات و پاسخگویی به آنهاست. برای مثال در این رابطه:
- کسب و کار من چه نیازی را برای چه افرادی یا سازمانهایی برطرف خواهد کرد؟
- کسب و کار من این نیاز را چگونه برطرف خوهد کرد؟
- تفاوتی که هویت کسب و کار من با سایر رقبا دارد، در چیست؟
- هویت کسب و کار من شامل چه کلید واژه‌هایی است؟
- و …
مشتریان
پس از پاسخگویی به سؤال‌های ابتدایی بالا، حال به سراغ مشتریان خود بروید:
- مشتریان احتمالی من چه کسانی هستند؟
- عموم آنها دارای چه جنسیتی هستند؟
- از کسب و کارهای مشابه کسب و کار من چه انتظاری دارند؟
- از چه چیزهایی خوششان می‌آید؟
- از چه چیزهایی بیزار هستند؟
- بهترین راه ارتباطی با این افراد چیست؟
- و …
بازار
مبحث سومی را که باید مورد مطالعه قرار دهید، بازار خواهد بود. به عبارتی بازاری که کسب و کار شما در آن حضور خواهد داشت:
- این بازار اکنون چگونه است؟
- رقبای شما چه کسانی هستند؟
- رقبا دارای چه نقاط قوت و ضعفی هستند؟
- وجه تمایز شما در این بازار با رقبا چه می‌تواند باشد؟
- استراتژی رقبا در بازار چیست؟
- درصد رقبا از سهم بازار چیست؟
- سهم کل بازار چقدر است؟
- و …
شفاف سازی این سه بخش در کنار هم، یک تصویر زیبا از کسب و کار اینترنتی شما ایجاد میکند. به عبارتی پس از بررسی هر یک از این بخش‌ها یک مفهوم در ذهن ایجاد می‌شود. ارتباط این سه با هم، کنش و واکنش هایی که با یکدیگر دارند، در نهایت یک تصویری خلق می کند. تیم متخصص و متفکر دیجیتال مارکتینگ بر اساس این تصویر یک نقشه‌ی راه طراحی می کنند. که طی کردن مراحل آن باعث پیروزی یک کسب و کار اینترنتی می شود.
۲.طراحی یک وب سایت عالی
دومین قدم در راه چک لیست دیجیتال مارکتینگ، قطعاً طراحی یک وب سایت عالی است پس از طی کردن قدم اول، مفهوم کسب و کار شما مشخص است. اکنون دقیقاً می‌دانید هویت کسب و کارتان چیست؟ مشتریان شما چه افرادی خواهند بود؟ در چه بازاری ورود خواهید کرد؟ سهم احتمالی شما از آن بازار چه خواهد بود؟ حال با توجه به این قدم اول باید وبسایتی طراحی شود که تمامی موارد قدم اول در آن لحاظ شود.
هیچ چیز نمی‌تواند جایگزین یک وب سایت شود. شبکه‌های مجازی، یوتیوب و … تنها راههای ارتباطی با وب سایت شما خواهند بود. به عبارتی این موارد به مثابه کانال هایی هستند که از طریق آن افراد به وب سایت شما راه پیدا می کنند. طراحی وب سایت باید به گونه‌ای باشد که این بازدیدکنندگان را در خود نگه دارد، به نیازهایشان پاسخ دهد و حتی به عبارتی آنها را سرگرم کند.
هدف نهایی تبدیل این بازدید کنندگان به مخاطبان و تبدیل مخاطبان به مشتریان است. بنابراین در طراحی وب سایت بخش بسیار مهمی از فرآیند کسب و کار اینترنتی و چک لیست دیجیتال مارکتینگ است و توجه به آن بسیار مهم و ضروری است.
۳.بهینه سازی وب سایت برای موتورهای جستجو
اگر بخواهیم سئو را با زبان بسیار ساده تعریف کنیم، خواهیم گفت سئو یعنی اینکه وب سایت شما از نظر گوگل (موتور جستجو) خوب باشد. این بدان معنی است: اگر سئوی وب سایت شما خوب باشد، مخاطبانی که عباراتی را در زمینه کاری شما جستجو میکنند، گوگل وب سایت شما را در رتبه‌های بالا به آن ها پیشنهاد میکند. این یعنی افزایش بازدید کنندگان و اگر در وب سایت استراتژی های مناسبی طراحی شود، این بازدیدکنندگان به مرور تبدیل به مشتریان شما خواهند شد.
اگر قدم اول یعنی یک ظراحی وبسایت، به صورت اصولی و بر اساس استانداردهای روز جهانی طراحی شده باشد. ساختاری بهینه برای موتورهای جستجو خواهد داشت. و مواردی چون سرعت بالای سایت، ریسپانسیو بودن و … در آن رعایت شده است.
برای سئو حدود ۲۰۰ فاکتور در نظر گرفته شده است، برخی از این موارد تأثیر بیشتر و برخی تأثیر کمتری دارند. و هر سال قدری و برخی موارد از این لیست تغییر می کنند.
۴.تولید محتوای عالی
حتماً شما عبارت “محتوا پادشاه است” را بسیار شنیده‌اید. یکی از راههای جذب مخاطبانی که به کسب و کار شما علاقه مندند، تولید محتوا برای پاسخگویی به نیاز آنها است. از آنجایی که تیپ‌های مخاطبان مختلف است، بنابراین نیازمند آن هستید که محتوایتان را در چهار گروه مختلف تولید کنید. که این چهار گروه عبارت است از تولید محتوای صوتی، ویدیویی، متنی و گرافیکی.
افراد زیادی با خواندن به درک بهتری از مطالب می رسند. برخی علاقه مندند راجع به موضوع مورد نظرشان فیلم ببینند. برخی نیز راه یادگیری‌شان از طریق گوش است. بنابراین مخاطبان شما دسته‌های متفاوتی دارند. برای جذب تمامی مخاطبان نیازمند آن هستید که هر ۴ گروه تولید محتوا را در برنامه تولید محتوا داشته باشید.
۵.انتشار محتوا از کانال‌های مختلف
مخاطبان شما به طور پراکنده در سراسر اینترنت پخش شدند. اگر شما قدم اول چک لیست دیجیتال مارکتینگ را به خوبی بر داشته باشید. می دانید عمده مخاطبان شما در کجاها حضور دارند. برای مثال با تحلیلی که شما نسبت به مخاطبان خود انجام داده‌اید. بخش عمده‌ای از آنها در اینستاگرام حضوری فعال دارند.
بنابراین تولید محتوای اصلی شما در وب سایت انجام می شود. اما بخشی از آن باید با تغییر شکل و فرمت برای اینستاگرام طراحی شود. و به عنوان بخشی از پیتزا در اختیار عموم قرار بگیرد. و افراد را برای رسیدن به تمام پیتزا به سمت وب سایت راهی شوند. در واقع در اینجا اینستاگرام یک کانال برای انتقال مخاطبان شما به سمت وب سایت خواهد بود کانالها می‌تواند یوتیوب، آپارات، تلگرام، تبلیغات در سایر وب سایت‌ها و …. باشد.
تبلیغات
در این مقاله تنها به تبلیغات آنلاین میپردازیم. تبلیغات اینترنتی انواع متفاوتی دارد از تبلیغات گوگلی گرفته تا تبلیغات در سایر وب سایت‌ها از انواع تبلیغات اینترنتی است.
با توجه به استراتژی و بودجه‌ای که برای کسب و کار خود در نظر گرفته‌اید، قطعاً تبلیغات اینترنتی هوشمند به رشد کسب و کار شما کمک میکند. یکی از بخش های مهم برای تبلیغات اینترنتی موفق، علم تبلیغ نویسی است.
از بهترین تبلیغاتی که می‌توانید برای کسب و کار خود انجام دهید. تبلیغاتی است که بواسطه‌ی دادن پیشنهاد خوب به افراد آنها را جذب کنید، تا به وب سایت شما بیایند. این پیشنهاد از دید مخاطبان شما باید ارزشمند باشد. در مقابل دریافت این پیشنهاد ارزشمند شما ایمیل یا شماره تلفن افراد را می گیرد و این ارتباط را افزایش می دهید.
۶.تجزیه و تحلیل روند کسب و کار
پس از طی قدم‌های پیشین حال باید به سراغ آن بروید که روند حرکتی کسب و کار شما چگونه است؟ آیا بر اساس نقشه راهی که از پیش تعیین کرده بودید؟ حر کت کردید؟ از هدف تعیین شده چقدر اختلاف وجود دارد؟ برای پر کردن این شکاف از چه استراتژی‌هایی می توان استفاده کرد؟ و …
یکی از مهمترین اقداماتی که باید از نخستین روز بالا آمدن وب سایت انجام دهید. استفاده از ابزاری مانند گوگل آنالیتیکس جهت ارزیابی ترافیک وب سایت است. این ابزار قدرتمند به شما نشان می دهد، ورودی‌های وب سایت شما دقیقاً از چه کانالهایی است؟ کدام کانالها ترافیک بیشتری برای شما ایجاد کردند؟ دلایل قوت این کانالها چه بود؟ دلایل کم ترافیکی برخی از کانال ها چیست؟ و …
۷.افزایش نرخ تبدیل
پس از طی قدم‌های پیشین و تجزیه و تحلیل روند کسب و کار خود شما با یک تصویر واضح مواجه می شوید. در این تصویر می دانید ترافیک وب سایت شما دقیقاً از چه کانالهایی در چه ابعادی است؟ مخاطبان شما با چه اهدافی وارد وب سایت شما شده اند؟ و …
با بررسی موارد بالا رفتار کاربران در وب سایت را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهید. با بررسی رفتار کاربران و اینکه چه میزان از بازدیدکنندگان وب سایت تبدیل به مشتریان شما می شوند. باید به بهبود سایت و استراتژی های کسب و کارتان بپردازید تا این نرخ تبدیل را افزایش دهید.
عوامل بسیار زیادی در تبدیل مخاطب به مشتریان وجود دارد. از طراحی ظاهری وب سایت تا داستان مجوزهای مرتبط به کسب و کارهای اینترنتی، این عوامل متعدد هستند و اگر یک چک لیست برای نرخ تبدیل در نظر بگیریم هر چقدر تعداد عواملی را که در کسب و کار اینترنتی رعایت کرده باشید نرخ‌تبدیل کسب و کار شما نیز افزایش پیدا میکند.
سخن پایانی
اگر تمامی مواردی را که در بالا به آنها اشاره کرده‌ایم بخواهیم در چندین خط توضیح دهیم خواهیم گفت بازاریابی اینترنتی یعنی این که به طرق مختلف افراد علاقه مند را به وب سایت خود هدایت کنیم. و در نهایت ارتباطی بین وب سایت و آنها ایجاد کنیم. در طول مسیر مخاطبان را تبدیل به مشتریان خود کنیم و این مشتریان روزی تبدیل به مشتریان وفادار ما شوند. هر بخش از مقاله بالا نیازمند چندین و چند همایش و سمینار و کارگاه و کتاب خواهد بود! تمام سعی ما این بود مفاهیم اصلی و کلی را بتوانیم منتقل کنیم. امیدواریم از خواندنش لذت برده باشید.